An Gèidheal Ùr

  • Cùis-lagha Sweet Cakes gus tilleadh dhan Chùirt Uachdarach

    Nì taigh-fuine Sweet Cakes by Melissa ath-thagradh an aghaidh co-dhùnadh cùirte 2013 gun d’rinn iad leth-bhreith nuair a dhiùlt na fuineadairean Crìosdaidheachd cèic-bhainnse a dhèanamh do chàraid leasbach.

    Chuir Cùirt Oregon peanas-airgid luach $135,000 air na fuineadairean ann an 2013 as dèidh gun d’rinn an càraid casaid gun d’rinn an taigh-fuine leth-bhreith orra.

    Dh’fheuch fuineadairean Aaron agus Melissa Klein ath-thagradh a dhèanamh an aghaidh an co-dhùnadh ann an 2019 ach chaidh a’ chùis dhiùltadh le Cùirt Uachdarach nan Stàitean Aonaichte.

    Tha iad air ràdh a-nis ge-tà gu bheil iad airson tilleadh dhan Chùirt Uachdarach, as dèidh gun do riaghail a’ chùirt seachdain seo chaidh gum faodadh dealbhaiche-lìn ann an Colorado luchd-ceannaich LGDTC+ a dhiùltadh air sgàth ’s gur e Crìosdaidh a th’ innte.

  • Cuairt-litir #16

    Geàrr-chunntas sgrìobhte de naidheachdan LGDTC+ ionadail, nàiseanta ‘s bho air feadh an t-saoghail.

    Mhàiri Black

    Tha Mhàiri Black, BP an SNP airson Pàislig agus Siorrachd Rinn Friù, air ainmeachadh gun seas i sìos aig an ath thaghadh.

    Tha Black air seasamh airson co-ionnannachd agus còraichean LGDTC+ bho chaidh a taghadh gu Westminster ann an 2015.

    Thuirt i ris a’ phod-chraoladh The News Agents, gur bheil i sgìth dhen “àrainneachd puinnseanach” a th’ ann an Westminster.

    Am BBC

    Tha am BBC air innse don luchd-obrach naidheachd aca gun a bhith a’ frithealadh tachartasan Pròis a dh’fhaodadh a bhith air am faicinn mar fhianais-dùbhlain.

    Thathar ag aithris gun deach an stiùireadh a co-roinneadh le àrd-mhanaidsearan Diluain, as dèidh Pròis Lunnainn a chaidh a chumail air an deireadh-sheachdain ach air thoiseach air Pròìs Tar-ghnèitheach Lunnainn a thèid a chumail air an deireadh-sheachdain seo tighinn.

    Cunntas-sluaigh na h-Èireann 2027

    Tha an carthannas LGBT Ireland air iarraidh air Prìomh Oifis Staitistig na h-Èireann ceistean mu dhearbh-aithne gnè agus taobhadh-feise a chur ris a’ Chunntas-sluaigh 2027.

    Tha an carthannas a’ moladh ceistean a leithid: “Dè an gnè bith-eòlasach a chaidh a buileachadh ort nuair a rugadh tu?”; “An do rugadh tu le eadar-dhealachadh dhe na buill-ghineamhainn (ris an canar “eadar-sheòrsach” no “DSD”)?”; “Dè an tuairisgeul as fheàrr air do ghnè?”; agus “Dè do thaobhadh-feise?” a chur ris a’ chunntas-sluaigh.

    Thuirt iad gun cuidich am fiosrachadh seo an Riaghaltas gus neo-ionnannachdan a tha a’ toirt buaidh a’ a choimhearsnachd LGDTC+ a thomhas.

    Iòrac

    Chaidh bile a chur a-steach gu Pàrlamaid na h-Ìorac ag amas air co-sheòrsachd a thoirmeasg gu h-oifigeil san dùthaich.

  • BPA den bheachd gun deach a chur às a dhreuchd airson taic a chur ri ath-leasachaidhean gnè

    Tha am BPA, Jamie Greene, air ràdh gu bheil e a’ creidsinn gun deach a chur às a dhreuchd air being-aghaidh nan Tòraidhean air sgàth ’s gun do chur e a thaic ri Bile Ath-leasachadh Aithneachadh Gnè Riaghaltas na h-Alba.

    Chaidh Greene a chur às a dhreuchd mar Neach-labhairt airson Ceartas nuair a rinn Ceannard Pàrtaidh Tòraidheach na h-Alba, Douglas Ross, iomlaid dhreuchd air buill a’ chaibineit aige nas tràithe air an t-seachdain seo.

    Thuirt Greene ri The Sunday Show air BBC Radio Alba nach deach adhbhar a thoirt dha carson a chaidh a chur às a dhreuchd, ach gun deach innse do luchd-naidheachd Thaigh an Ròid gur e a thaic airson a’ bhile as coireach.

  • Cuairt-litir #15

    Geàrr-chunntas sgrìobhte de naidheachdan LGDTC+ ionadail, nàiseanta ‘s bho air feadh an t-saoghail.

    Teiripe Iompachaidh

    Tha Pàrtaidh Uaine na h-Alba air film ghoirid ùr (a ghabhas a choimhead gu h-ìosal) a cho-roinneadh mu Chomhairliche Blair Anderson agus an eòlas aige air teiripe iompachaidh.

    Lunnainn

    Thèid còig pleitean ùra a chur an àirde air feadh Lunnainn gus coimhearsnachd agus eachdraidh LGDTC+ a’ bhaile a chomharrachadh.

    Poblachd na Seice

    Ghabh seòmar ìosal pàrlamaid Poblachd na Seice ri bile Diardaoin a dhèanas pòsadh aon-sheòrsach laghail san dùthaich.

    Bhòt buill-phàrlamaid 68-58 airson a’ bhile a thèid air adhart a-nis gu comataidhean far an gabh atharrachaidhean a mholadh mus till i air ais dhan t-seòmar ìosal airson a’ bhòt mu dheireadh.

    As dèidh sin feumaidh an t-Seanadh bhòtadh air a son mus tèid i dhan Cheann-suidhe airson soidhnigeadh ‘na lagh

    Tha companasan-catharra laghail san dùthaich mar-thà, ach chan eil eil iad a’ leigeil le càraidean aon-sheòrsach clann uchd-mhacachadh, sealbh fhaighinn air toglaichean no peinnsean banntrach fhaighinn.

    Brunswick Ùr

    Chaidh atharrachaidhean ùra do Phoileasaidh Dearbh-aithne Gnè is Taobhadh Feise, no Poileasaidh 713, a chur an gnìomh ann am Brunswick Ùr an-diugh a chuireas casg air tidsearan bho bhith a’ cleachdadh riochdairean pearsanta ròghnaichte oileanaich fo 16 bliadhna a dh’aois gun chead bho na pàrantan aca.

    Mura faigh iad cead, tha am poileasaidh ag ràdh gun tèid an oileanach a chur gu neach-obrach sòisealta no saidhg-eòlaiche gus dòigh a lorg bruidhinn ris na pàrantan aca.

    Chaidh am poileasaidh atharrachadh cuideachd gus an earrann a thug iomradh air leigeil ri oileanaich cluich le sgiobaidhean-spòrs a cho-fhreagair ris an dearbh-aithne gnè aca a thoirt às.

    Thuirt Prìomhaire Blaine Higgs gun deach am poileasaidh atharrachadh as dèidh na ceudan de ghearanan bho thidsearan agus phàrantan ach chaidh an Riaghaltas aige a chàineadh air sgàth ’s nach tug iad fianais seachad agus nach dh’fhuair luchd-lagha cothrom air bhòtadh air na h-atharrachaidhean.

    Puerto Rico

    Tha na Poilis ann am Puerto Rico a’ rannsachadh as dèidh gun deach tar-bhoireannach Afra-Latina a mhurt Didòmhnaich.

    The Telemundo Puerto Rico ag aithris gun deach Channell Perez Ortiz, 29, a mhurt nuair a chaidh losgadh oirre agus gun deach seachd no ochd peilearan a lorg aig an làrach air cùlaibh oilthigh ann an Carolina.

    Thathar ag aithris gur i co-dhiù an 13mh neach tar-ghnèitheach a chaidh a mhurt anns na Stàitean Aonaichte bho thoiseach na bliadhna.

  • Cùirt Uachdarach nan SA air leth-bhreith an-aghaidh luchd LGDTC+ a cheadachadh

    Riaghail Cùirt Uachdarach nan Stàitean Aonaichte Dihaoine gum faod dealbhaiche-lìn ann an Denver, Colorado leth-bhreith a dhèanamh air càraidean LGDTC+.

    Bidh Lorie Smith a’ dealbhachadh làraichean-lìn do chàraidean a tha a’ pòsadh, ach thuirt i ris a’ chùirt gu bheil i na Crìosdaidheachd agus mar sin chan eil i airson làraichean-lìn a dhealbhachadh do chàraidean LGDTC+.

    Tha leth-bhreith air sgàth cinnidh, taobhadh feise agus dearbh-aithnean eile mì-laghail san stàit fo Achd an-aghaidh Leth-bhreith Cholorado (CADA).

    Thagair Smith ge-tà gu bheil na làraichean-lìn aice ealanta agus gnàthaichte, gu bheil saorsa labhairt is creideimh aice fon a’ Chiad Atharrachadh agus mar sin tha còir aice gun a bhith a’ cumail ri CADA.

    Riaghail na britheamhan 6-3 na fàbhar.

  • Cuairt-litir #14

    Geàrr-chunntas sgrìobhte de naidheachdan LGDTC+ ionadail, nàiseanta ‘s bho air feadh an t-saoghail.

    Seann-ghaisgich

    Tha seann-ghaisgich LGDTC+ air iarraidh air a’ Phrìomhaire a-rithist leisgeul oifigeil a dhèanamh airson a’ chron a chaidh a dhèanamh orra mar thoradh air a’ chasg a bh’ air pearsachan gèidh sna feachdan armaichte ro 2000.

    Fon seann lagh, bhiodh pearsachan LGDTC+ air an leigeil mu sgaoil gun urram is gun pheinnsean. Chaidh ionnsaighean agus ionnsaighean drabasta a thoirt air cuid agus chaidh dubh-mhàl a dhèanamh air cuid eile.

    Thathar a’ creidsinn gun tug an casg buaidh air mu 5,000 neach.

    Suirbhidh Lìonra Tidsearan LGDTC+ na h-Alba

    Fhuair suirbhidh de thidsearan LGDTC+ ann an Alba gu bheil 43 sa cheud air oillt co-sheòrsach no oillt tar-ghnèitheach a fhulang aig an sgoil agus thuirt 5 sa cheud gu bheil iad air fòirneart no giùlan bagairteach a fhulang.

    Fhuair an t-suirbhidh cuideachd nach eil 58 sa cheud air tighinn a-mach do sgoilearan, ach gu bheil 55 sa cheud air tighinn a-mach do luchd-obrach eile.

    Thuirt John Naples Campbell, bho Lìonra Tidsearan LGDTC+ na h-Alba a chur an t-suirbhidh air dòigh, gu bheil na tòraidhean cudromach o chionn ’s gu bheil iad a’ sealltainn gu bheil e fhathast air leth dùbhlanach do luchd-teagaisg cuèir 22 bliadhna as dèidh gun deach Earrann 28 a thilgeil a-mach.

    Bile Andrew Bridgen air a dhiùltadh

    Bhòt buill-phàrlamaid Dimàirt an-aghaidh bile Andrew Bridgen a bhiodh a’ toirt air sgoiltean innse do phàrantan mu chlann tar-ghnèitheach agus a’ toirmeasg eadar-ghluasadan sòisealta aig an sgoil.

    Waterloo

    Chaidh ollamh agus dithis sgoilear a shàth rè clas mu chùisean ghnè aig Oilthigh Waterloo ann an Canada Diciadain.

    Thathar ag aithris gun deach an toirt gu ospadal le droch leòntan ach chan eil iad ann an cunnart am beathannan a chall.

    Thuirt na Poilis gun deach fireannach a chur an grèim agus gu bheil iad fhathast a’ rannsachadh na thachair.

    Arizona

    Shoidhnig Riaghladair Arizona, Katie Hobbs, dà àrd-òrdugh Dimàirt a dhìonas luchd LGDTC+ san stàit.

    Cuiridh a’ chiad lagh casg air buidhnean stàite bho bhith a’ brosnachadh no a’ toirt maoineachaidh do theiripe iompachaidh agus fon lagh eile bidh luchd-obrach na stàite comasach air an àrachas-slàinte aca a chleachdadh airson cùram-slàinte daingneachadh gnè.

    Kansas

    Thèid lagh a chur an gnìomh ann a Kansas Disathairne a chuireas casg air luchd tar-ghnèitheach bho bhith ag atharrachadh na gnè laghail aca.

    Tha an lagh cuideachd a’ ciallachadh gun tèid teisteanasan breith agus ceadan dràibhidh luchd tar-ghnèitheach atharrachadh air ais gus an gnè a chaidh a bhuileachadh orra nuair a rugadh iad a shealltainn.

    A bharrachd air sin, tha an lagh ùr a’ toirt air luchd tar-ghnèitheach taighean-beaga agus àiteachan aon-ghnèitheach eile a co-fhreagras ris a’ ghnè a chaidh a bhuileachadh orra nuair a rugadh iad a chleachdadh.

  • Cuairt-litir #13

    Geàrr-chunntas sgrìobhte de naidheachdan LGDTC+ ionadail, nàiseanta ‘s bho air feadh an t-saoghail.

    Bile Ath-leasachadh Aithneachadh Gnè

    Dhearbh Seirbheis Chùirte na h-Alba gun tèid èisteachd a chumail aig Cùirt an t-Seisein ann an Dùn Èideann bho 19mh-21d den t-Sultain mun bhacadh a chur Riaghaltas na Rìoghachd Aonaichte air bile ath-leasachadh gnè Riaghaltas na h-Alba.

    Chaidh am bile a dhèanadh e nas fhasa do luchd tar-ghnèitheach teisteanas aithneachadh gnè fhaighinn tro Phàrlamaid na h-Alba san Dùbhlachd, ach chleachd Alasdair Jack, Rùnaire Stàite na h-Alba, Earrann 35 de dh’Achd na h-Alba gus bacadh a chur oirre bho bhith a’ tighinn ‘na lagh san Fhaoilleach.

    Bratach pròise air a ghoid

    Tha na Poilis a’ sireadh fiosrachaidh as dèidh gun deach bratach pròise a ghoid bho sgìre Rathad Mhoireastain ann an Eilginn eadar 12m agus 4.30m Diardaoin 22na den Ògmhios.

    Ma tha fiosrachadh aig neach sam bith bu chòir fios a chur gu Poileas Alba air 101, le àireamh na cùise, 0647, Diardaoin 22na den Ògmhios 2023.

    No faodar fios a chur gu Crimestoppers gu dìomhair air 0800 555 111.

    Cùis-lagha an-aghaidh UCU

    Tha riochdairean an fhilm Adult Human Female air iomairt maoineachadh-sluaigh a chur air bhog airson cùirt-lagha a thoirt an-aghaidh UCU Dhùn Èideann (Edinburgh University and College Union) as dèidh gun deach dà thaisbeanadh den fhilm aca a chur dheth air sgàth gearanan bho luchd-iomairt chòraichean tar-ghnèitheach.

    Club Q

    Chaidh còig binnean-beatha agus 2,208 bliadhna a bharrachd a chur air Anderson Lee Aldirch airson còignear a mhurt agus 25 neach eile a leòn an-uiridh ann am mòr-losgadh aig a’ chlub-oidhche LGDTC+, Club Q, ann an Colorado Springs.

    An Tuirc

    Chaidh còrr ’s 100 neach a chur an grèim san Tuirc air an deireadh sheachdain as dèidh dhaibh caismeachdan pròise a toirmisgte fhrithealachadh. ann an Izmir agus Istanbul.

  • Cuairt-litir #12

    Geàrr-chunntas sgrìobhte de naidheachdan LGDTC+ ionadail, nàiseanta ‘s bho air feadh an t-saoghail.

    Suirbhidh Riaghaltas na h-Alba

    Tha Riaghaltas na h-Alba a’ ruith suirbhidh gu 14mh den Iuchar ’s iad airson beachdan luchd neo-bhìnearaidh a chluinntinn air na planaichean a th’ aca gus co-ionnannachd neo-bhìnearaidh a leasachadh.

    Faodar a lorg aig https://www.surveymonkey.co.uk/r/nonbeapsgfg23.

    Suirbhidh Scottish Trans

    Tha an carthannas Scottish Trans a’ ruith suirbhidh gu 7mh den Iuchar ‘s iad airson gnàth-eòlasan luchd tar-ghnèitheach is neo-bhìnearaidh a tha a’ fuireach ann an Alba a chluinntinn.

    Faodar a lorg aig: http://surveymonkey.co.uk/r/scotexptransnonb23.

    Leabhair Pháistí Éireann

    Tha an carthannas Leabhair Pháistí Éireann air liosta de còrr ’s 200 leabhar LGDTC+ do chloinne is dhaoine òga a cruinneachadh gus Mìos na Pròise a chomharrachadh.

    Nam measg tha ann leabhar Croí an Teaghlaigh an Grá le Sophie Beer a chaidh eadar-theangachadh chun a’ Ghaeilge le Shanna Ní Rabhartaigh agus Gillian Nic Iomhain.

    Faodar an liosta iomlan a lorg aig: https://childrensbooksireland.ie/our-recommendations/pride-reading-guide.

    Ceinia

    Thathar ag aithris gu bheil dreachd lagh aig Riaghaltas Cheinia a chuireadh binn phrìosain co-dhiù 5 bliadhna air neach sam bith a bhrosnaicheas co-sheòrsachd, binn phrìosain 10 bliadhna airson a bhith ri feise co-sheòrsach agus binn bhàis airson “aggravated homosexuality”.

    Chaidh lagh coltach ri seo a chur an gnìomh ann an Uganda sa Chèitean agus thathar ag aithris gu bheil Sudàn a Deas agus An Tansan ag ullachadh laghan coltach ri seo cuideachd.

    Camarun

    Tha Riaghaltas Chamarun a’ feuchainn ri bacadh a chur air an Tosgaire Fraingeach airson Còraichean LGDTC+ bho bhith a’ siubhal dhan dhùthaich gus bruidhinn aig co-labhairt air gnè agus taobhadh feise.

    Tha dùil gun tadhal an Tosgaire Jean-Marc Berthon air an dùthaich bho 27 Ògmhios gu 1 Iuchar airson an tachartais ach tha Riaghaltas Chamarun air ràdh gu bheil cuspairean a’ cho-labhairt laghan na dùthaich an-aghaidh co-sheòrsachd.

    NHL

    Tha an Lìg Hocaidh Nàiseanta (NHL) air casg a chuir air cluicheadairean bho bhith a’ cur air geansaidhean pròise rè blàthachaidhean

    Thuirt Coimiseanair an NHL, Gary Bettman, gun robh na geansaidhean a’ toirt aire air falbh bhon a’ gheama ach gum bi geansaidhean pròise fhathast ceadaichte aig geamaichean sònraichte air oidhchean pròise.

  • Cuairt-litir #11

    Geàrr-chunntas sgrìobhte de naidheachdan LGDTC+ ionadail, nàiseanta ‘s bho air feadh an t-saoghail.

    Teiripe iompachaidh

    Thathar ag aithris gu bheil dreachd reachdais a chuireas casg air teiripe iompachaidh deiseil ’s e a’ feitheamh ri aonta Rishi Sunak.

    Thathar a’ tuigsinn ge-tà gu bheil beàrn laghail ann a cheadachas teiripe iompachaidh a dhèanamh air inbhich a tha air aontachadh ris.

    Chaidh an casg ainmeachadh o thùs ann an 2018 le Theresa May, ach chaidh a thilgeil a-mach le Boris Johnson anns a’ Mhàrt 2022.

    Rinn Johnson car iomlan ann an nas lugha na aon latha ach thuirt e nach toireadh an reachdas dìon do luchd thar-ghnèitheach.

    Chaidh ainmeachadh le Rùnaire a’ Chultair, Michelle Donelan, san Fhaoilleach 2023 ge-tà gun toireadh an reachdas dìon do luchd tar-ghnèitheach cuideachd.

    Twitter

    Dh’ainmich Elon Musk Diciadain gur e faclan tàireil an th’ ann an “cis” agus “cisgender” agus gum biodh buaidh air cleachdaichean a bhios a’ cuimseachadh air cunntasan eile leis na faclan seo.

    Thathar a’ cleachdadh am facal “cisgender”, no cios-ghnèitheach anns a’ Ghàidhlig, gus iomradh a thoirt air neach aig a bheil gnè a tha a’ freagairt air a’ ghnè bhith-eòlasach aca.

    Bha Musk a’ freagairt tuèit bhon chleachdaiche James Esses, a thuirt gun robh e air a chuimseachadh as dèidh dha ràdh gu bheil am facal “cis” ga fhàgail a’ faireachdainn “neo-shàbhailte” agus gur e dalm-bheachdaiche a th’ ann an neach sam bith a chleachdas e gus iomradh a thoirt air-san.

    An Eadailt

    Dh’fhaodadh gun tèid ainmean iomadh màthair leasbach san Eadailt an cur à teisteanasan-breithe a’ chuid chloinne as dèidh do bhàillidh ann an ceann tuath na dùthaich iarraidh air britheamhan ainmean mhàthraichean nach do rugadh an cuid cloinne a chur às.

    Tha dùil gun riaghail cùirt air a’ chùis nas fhaide air adhart dhan bhliadhna.

    Florida

    Riaghail am Britheamh Robert Hinkle Diciadain gun robh reachdas a chuireadh casg air àrachas-slàinte do luchd tar-ghnèitheach ann am Florida neo-bhun-reachdail.

    Arkansas

    Riaghail am Britheamh Jay Moody Dimàirt gun robh reachdas a chuireadh casg air cùram-slàinte daingneachadh gnè do luchd thar-ghnèitheach fo 18 bliadhna a dh’aois neo-bhun-reachdail.

  • Èirinn: Dìtidhean eachdraidheil ’son co-sheòrsachd gan cur an dàrna taobh

    Dh’ainmich Riaghaltas na h-Èireann Dimàirt gun cur iad dìtidhean de dh’fhireannaich a chaidh a chur fo chasaid airson feise co-aontachail le fireannach eile fo laghan eachdraidheil an dàrna taobh.

    Chaidh feise co-sheòrsach a thoirmeasg an Èirinn ann an 1861 fo laghan Shasainn nach deach an tilgeil a-mach gu 1993 agus chaidh co-dhiù 941 fireannaich a dhìteadh mus deach a dhì-eucoireachadh.

    Tha còig bliadhna ann bho thug an Riaghaltas a leisgeul gu h-oifigeil dha na fireannaich a dh’fhulaing leis gun robh an taobhadh feise aca an aghaidh an lagh.

    Chaidh ainmeachadh cuideachd Dimàirt gun bheilear an dùil reachdas a chur an gnìomh gus casg a chur air teiripe iompachaidh.

Roinnean-seòrsa