An Gèidheal Ùr

A' tort thugaibh na naidheachdan LGDTC+ as ùire

  • Cuairt-litir #40

    Geàrr-chunntas sgrìobhte de naidheachdan LGDTC+ ionadail, nàiseanta ‘s bho air feadh an t-saoghail.

    Baile Àtha Cliath

    Chruinnich na ceudan ann am Baile Àtha Cliath Disathairne gus fianais a thogail an-aghaidh tachartas an neach-iomairt an-aghaidh còraichean tar-ghnèitheach, Posie Parker.

    Thuirt a’ bhuidheann Trans and Intersex Dublin, a chur an togail fianais air chois, gun robh iad airson seasamh an-aghaidh ideòlas TERF Pharker.

    A’ Chuimrigh

    Dh’ainmich Riaghaltas na Cuimrigh Diluain gun tog iad bacaidhean a chur casg air fireannaich a bhios ri feise le fireannaich bho bhith a’ toirt seachad maothran, cnàimh leigheis agus bun-cheallan.

    Bristol

    Tha na Poilis a’ rannsachadh ionnsaigh homafòbach ann am Bristol.

    Thathar ag aithris gun do thachair an ionnsaigh mu 3:30f air Disathairne, 29mh den Iuchar aig Turtle Bay, ann an sgìre Montpelier.

    Dh’fhulaing fireannach cainnt a bha ri oillt cho-sheòrsachd agus oillt thar-ghnèitheach mus deach a dhòrn mun aodann.

    Tha na Poilis air dealbh CCTV a cho-roinneadh a’ sealltainn fireannaich a tha iad a’ sireadh ann an co-cheangal ris an ionnsaigh.

    Thuirt iad gum bu chòir do neach sam bith aig a bheil fiosrachadh mun thachartas fios a chur gu 101 is an àireamh 5223182231 a thoirt seachad.

    Na Stàitean Aonaichte

    Tha còrr ’s 150 neach-iomraiteach air litir fosgailte a shoidhnigeadh gus cur an aghaidh casgan air leabhraichean LGDTC+ sna Stàitean Aonaichte.

    Chaidh an iomairt a chur air dòigh le preasantair Reading Rainbows is rionnag Star Trek: TNG, LeVar Burton.

    A-measg na rionnagan eile a shoidhnig an litir, tha Ariana Grande, Billy Porter, Emma Roberts, Mark Ruffalo, Ava Max, Guillermo del Toro agus Sarah Paulson.

    California

    Tha sgìre sgoile eile ann an California air poileasaidh a chur an gnìomh a dh’iarras air sgoiltean innse do phàrantan mu oileanaich a bhios airson eadar-ghluasad sòisealta a dhèanamh aig an sgoil

    ’S e Dry Creek a-nis an còigeamh sgìre-sgoile Chalifornia gus am poileasaidh a chur an gnìomh.

    Nigeria

    Tha 69 neach a chaidh a chur fo chasaid banais aon-sheòrsach a chur air dòigh ’s a fhrithealadh ann a Nigeria air a bhith gan leigeil mu sgaoil air urras.

    Tha co-sheòrsachd is pòsadh aon-sheòrsach mì-laghail san dùthaich agus chaidh còrr ’s 200 neach a chur an grèim o thùs airson a’ bhanais a fhrithealadh san Lùnastal.

    Riaghail àrd-chùirt ann an Warri, Dimàirt, gum faodadh iad a bhith air an leigeil mu sgaoil às dèidh dhaibh urras 500,000 naira (£520) a phàigheadh agus gum bi aca ri clàr a shoidhnigeadh gach mìos gus an nochd iad sa chùirt a-rithist.

  • Cuairt-litir #35

    Geàrr-chunntas sgrìobhte de naidheachdan LGDTC+ ionadail, nàiseanta ‘s bho air feadh an t-saoghail.

    Patrick Harvie

    Tha Poileas Alba air dearbhadh gu bheil iad a’ rannsachadh tachartais anns an deach beachdan homafòbach a dh’èigh air Patrick Harvie rè agallamh beò leis a’ BhBC.

    Pròis Mhoireibh

    Cuimhnichibh gun tèid Pròis Mhoireibh a’ cumail Disathairne 2na den Lùnastal aig Pàirc nan Granndach ann am Farrais.

    Faodar tiocaidean a cheannach an-seo no barrachd fhiosrachaidh mun tachartas fhaighinn air an làrach-lìn Pride in Moray.

    A’ Ghearmailt

    Tha Caibineat Feadarail na Gearmailte air reachdas a dhèanadh e nas fhasa do luchd tar-ghnèitheach, neo-bhìnearaidh agus eadar-sheòrsach an gnè aca atharrachadh ainmeachadh.

    Feumaidh pàrlamaid bhòtadh air fhathast, ach leigeadh an reachdas ùr inbheach a’ chiad ainm agus an gnè aca atharrachadh aig oifis chlàraidh às aonais pàipearachd sam bith a bharrachd.

    Bhiodh mion-aoisich nas sìne na 14 comasach air iarrtasan a chur a-steach nam biodh iad air cead fhaighinn bho na pàrantan aca no bho chùirt.

    Cuideachd, bhiodh pàrantan chloinne a tha nas òige na 14 comasach air tagraidhean a chur a-steach às an leth.

    Thuirt am buidheann-iomairt TGEU (Transgender Europe) gu bheil grunn phuingean san lagh fhathast a tha a’ cur dragh orra is iad air liosta de dh’atharrachaidhean fhoillseachadh air an làrach-lìn aca.

    Am measg nam molaidhean aca, tha iad airson:

    • cur às dhan riatanas airson ùine feitheimh 3 mìos as dèidh do thagraichean iarrtasan a chur a-steach;
    • cur às dhan riatanas a bhiodh air cloinne nas sìne na 14 air cead fhaighinn bho na pàrantan aca;
    • cur às dhan riatanas airson ùine feitheimh co-dhiù 1 bhliadhna mus ghabhadh atharrachadh a bharrachd a dhèanamh;
    • agus cur às dhan chlàs a bhiodh a’ leigeil le oifigich iarrtasan bho fhògarraich a dhiùltadh.

    A bharrachd air sin, tha an reachdas ag ràdh:

    • nach fhaod fireannaich an gnè aca atharrachadh gus seirbheis san arm a sheachnadh;
    • gum biodh saunathan bhoireannach comasach air tar-bhoireannaich a dhiùltadh;
    • agus gum biodh tar-fhireannaich fhathast air an cunntadh mar bhoireannaich gus cuòtathan cosnaidh boireannaich a choileanadh.

    Ionnsaigh ann an Leabanon

    Thug am buidheann fada deas Crìosdaidheachd, Jnoud El-Rab (Saighdearan Dhè), ionnsaigh air taisbeanadh draga anns an taigh-seinnse Madame Om ann an sgìre Mar Mikhael de Bheirut Diciadain.

    Thathar ag aithris gun deach ionnsaigh a thoirt air grunn phearsachan rè an tachartais a mhair mu uair a thìde mus do ruig na poilis.

    Thuirt sealbhadair a’ bhàr do dh’Amnesty International ge-tà nach do chur na Poilis stad air an ionnsaigh agus nach deach na h-ionnsaighearan a chur an grèim.

    Geama-bùird toirmisgte ann an Leabanon

    Tha Abbas Al-Halabi, Ministear Foghlaim Leabanon, air a’ gheama Snakes and Ladders a thoirmeasg air sgàth ’s gu bheil e a’ cleachdadh dàthan na brataich pròise.

  • Cuairt-litir #32

    Geàrr-chunntas sgrìobhte de naidheachdan LGDTC+ ionadail, nàiseanta ‘s bho air feadh an t-saoghail.

    Cùis-lagha aithneachadh gnè

    Tha na carthannasan LGDTC+ Stonewall agus Scottish Trans agus an Institiud airson Rannsachadh Bun-reachdail agus Deamocratach air cead fhaighinn fianais sgrìobhte a chur a-steach dhan chùirt a bhios ag èisteachd ris a’ chùis-lagha an-aghaidh Riaghaltas na Rìoghachd Aonaichte airson Bile Ath-leasachadh Aithneachadh Gnè (Alba) a bhacadh.

    Dùn nan Gall

    Tha Tionscadal Oidhreachta LGBTQ+ Dhùn nan nGall air làrach-lìn ùr a chur air bhog gus eachdraidh LGDTC+ na sgìre a shoillseachadh mar phàirt de Seachtain Náisiúnta na Oidhreachta.

    Thuirt stiùirichean a’ phròiseact gum bu chòir do neach sam bith aig a bheil sgeulachd no rudeigin eile a dh’fhaodadh a bhith freagarrach airson a chur ris an cruinneachadh aca fios a chur thuca aig donegalllgbtqheritage@gmail.com no air an làrach-lìn aca.

    Na Stàitean Aonaichte

    Tha suirbhidh ùr a rinn am buidheann-rannsachaidh Community Marketing & Insights an com-pàirteachas leis an Human Rights Campaign air lorg gu bheil faisg air 80 sa cheud de luchd LGDTC+ sna Stàitean Aonaichte a’ faireachdainn neo-shàbhailte an-dràsta.

    Thuirt 94 sa cheud de luchd tar-ghnèitheach ’s neo-bhìnearaidh gu bheil iadsan a’ faireachdainn neo-shàbhailte mar thoradh air sreath de chasgan air cùram-slàinte daingneachadh gnè bho chionn ghoirid.

    Thuirt 43% den fheadhainn a ghabh pàirt san suirbhidh gu bheil na casgan seo air droch-bhuaidh a thoirt air an slàinte-inntinn aca

    Thuirt 53% gum biodh iad deònach gluasad gu stàit eile airson cùram-slàinte daingneachadh gnè fhaighinn agus thuirt 45% gum biodh iad fiù ’s deònach gluasad gu dùthaich eile.

    Atlanta

    Bhòt bòrd-sgoile ann an an Atlanta, Georgia 4-3 Diardaoin gus neach-teagaisg a chur às a dreuchd as dèidh dhi an leabhar My Shadow is Purple a leughadh ris an oileanaich ìre 5 aice.

    Thathar ag aithris gun deach Katie Rinderle a thoirt às an seòmar-teagaisg aice anns a’ Mhàrt as dèidh dhan sgoil gearan fhaighinn bho phàrant oileanaich gun do leugh Rinderle leabhar mu charactar neo-bhìnearaidh.

  • Cuairt-litir #28

    Geàrr-chunntas sgrìobhte de naidheachdan LGDTC+ ionadail, nàiseanta ‘s bho air feadh an t-saoghail.

    Dublin Lesbian Line

    Tha Dublin Lesbian Line (DLL) air ainmeachadh gum bi iad ag ath-fhosgladh an loidhne-chuideachaidh aca.

    Chaidh DLL a stèidheachadh bho thùs ann an 1979, ach bha aca ri dùnadh sìos ri linn COVID-19.

    Dh’ainmich iad Dimàirt ge-tà gum bi iad a’ ruith loidhne-chuideachaidh ùr ann an com-pàirteachas leis The Switchboard gus seirbheis shònraichte a thoirt do leasbaich, luchd neo-bhìnearaidh agus tar-bhoireannaich.

    Bidh an loidhne-chuideachaidh ùr fosgailte gach oidhche Mhàirt eadar 6:30f agus 9f.

    Dòmhnall Trump

    Tha Dòmhnall Trump air ràdh gun cuireadh e casg air luchd tar-ghnèitheach san airm a-rithist nan tilleadh e dhan White House ann an 2024.

    Florida

    Tha an t-ùghdarras foghlaim ann an Siorrachd Orange, Florida, air stiùireadh ùr fhoillseachadh Diluain a dh’iarras air luchd-teagaisg riochdairean agus tiotalan a chleachdadh a co-fhreagaireas ris an gnè bith-eòlasach a chaidh a bhuileachadh orra nuair a rugadh iad.

    Tha an stiùireadh cuideachd ag ràdh nach fhaod luchd-teagaisg iomradh a thoirt air oileanach ach leis an ainm laghail aca agus gum bi feum aca air cead sgrìobhte fhaighinn bho phàrantan an oileanaich ma bhios iad airson ainm eile, fiù ’s far-ainm, a chleachdadh.

    A bharrachd air sin, tha an stiùireadh ag ràdh gum feum oileanaich tar-ghnèitheach taighean-beaga agus seòmraichean-locair aon-neach a chleachdadh agus gum tèid am peanasachadh ma chleachdas iad taigh-beag no seòmar-locair eile.

    Ohio

    Tha britheamh feadarail air riaghladh nach eil còir aig pàrantan ann an Ohio dùbhlan a dhèanamh an-aghaidh poileasaidh sgoile a cheadaicheas oileanaich tar-ghnèitheach taigh-beag a co-fhreagaireas ris an dearbh-aithne gnè aca a chleachdadh.

    Rinn phàrantan argamaid leis nach deach coinneamh phoblach a chumail air a’ chùis mus deach am poileasaidh a chur an gnìomh gun deach na còraichean aca mar phàrantan a briseadh.

    Riaghal am Britheamh Michael Newman ge-tà nach robh cùis dhligheach aca agus thuirt e nach eil a h-uile cuspair connspaideach feumach air cùis-lagha feadarail.

    Uganda

    Tha Banca an t-Saoghail air ainmeachadh gun sguir iad maoineachadh a thoirt gu Uganda mar thoradh air laghan a tha an dùthaich air a chur an-gnìomh an-aghaidh na coimhearsnachd LGDTC+ bho chionn ghoirid.

    Ioràc

    Tha riaghladair meadhanan Ioràic air am facal “co-sheòrsachd” a thoirmeasg ’s iad air na meadhanan òrdachadh “claonadh feiseil” no sexual deviance a chleachdadh na àite.

    Tha am facal “gnè” cuideachd toirmisgte fon stiùireadh ùr aca.

  • Cuairt-litir #26

    Geàrr-chunntas sgrìobhte de naidheachdan LGDTC+ ionadail, nàiseanta ‘s bho air feadh an t-saoghail.

    Madainn Mhath! / Oidhche Mhath!

    Tha Tippermuir Books air leabhar-cloinne LGDTC+ fhoillseachadh anns a’ Ghàidhlig agus Albais.

    Chaidh an leabhar, “Madainn Mhath! / Oidhche Mhath!”, eadar-theangachadh dhan Ghàidhlig le Marcas Mac an Tuairneir agus gu Albais le Matthew Mackie.

    Anns an sgeulachd “Madainn Mhath!”, tha balach òg agus a chat a’ gabhail spòrs tràth sa mhadainn mus dùisg a mhàthraichean agus ann an “Oidhche Mhath!”, tha nighean òg agus a athraichean a’ feuchainn ris a teadaidh a shàbhalachadh bho chuilean nach eil airson a dhol na chadal.

    Eadair-theangair Marcas Mac an Tuairneir a' cumail leth-bhreac den leabhar Madainn Mhath! / Oidhche Mhath!
    Dealbh le Lawrence Schimel air Twitter.

    Iomradh

    Tha buidheann-riaghlaidh farpaisean iomradh Bhreatainn air ainmeachadh nach fhaod tar-bhoireannaich farpais ann an roinn nam ban tuilleadh agus gum bi aca ri farpais ann an roinn fhosgailte ùr.

    Thèid an riaghailt ùr a chur an gnìomh 11d den t-Sultain.

    Eabhraig Nuadh

    Tha an NYPD a’ sireadh fireannaich an co-cheangail ri murt O’Shea Sibley Disathairne. Tha e 17 bliadhna a dh’ aois le falt dorcha ’s bha lèine dhubh agus briogais-ghoirid dhearg air.

    Arkansas

    Tha britheamh feadarail air casg sealach a chur air lagh a dhèanadh e mì-laghail do leabhar-lannaichean agus reiceadairean-leabhair leabhraichean “cronail” a thoirt do mhion-aoisich.

    Tha luchd-taic Achd 372 ag argamaid nach bu chòir cothrom a bhith aig neach sam bith fo aois 18 air leabhraichean mu chuspairean LGDTC+.

    Chuir am Britheamh Timothy L. Brooks casg sealach air an lagh as dèidh do bhuidheann de leabhar-lannaichean agus reiceadairean-leabhair cùis-lagha a chuir air chois na aghaidh.

    Thuirt am Britheamh Brooks gu bheil earrannan de Achd 372 neo-chunbhalach agus neo-shoilleir agus mar sin nach gabh a chur an gnìomh gus an riaghal a’ chùirt air a’ chùis-lagha.

    Kentucky

    Tha Cùirt Ath-thagraidhean nan Stàitean Aonaichte airson an t-Siathamh Cuairte air riaghladh gum faod Stàit Kentucky a dhol air adhart le cur an gnìomh lagh a thoirmisgeas cùram-slàinte daingneachadh gnè do luchd òga san stàite.

    Tha an lagh cuideachd ag iarraidh air doctairean tòiseachadh air a bhith a’ cur euslaintich òga bhàrr leigheasan a leithid casgan inbhidheachd no brodagan sa bhad.

  • Cuairt-litir #12

    Geàrr-chunntas sgrìobhte de naidheachdan LGDTC+ ionadail, nàiseanta ‘s bho air feadh an t-saoghail.

    Suirbhidh Riaghaltas na h-Alba

    Tha Riaghaltas na h-Alba a’ ruith suirbhidh gu 14mh den Iuchar ’s iad airson beachdan luchd neo-bhìnearaidh a chluinntinn air na planaichean a th’ aca gus co-ionnannachd neo-bhìnearaidh a leasachadh.

    Faodar a lorg aig https://www.surveymonkey.co.uk/r/nonbeapsgfg23.

    Suirbhidh Scottish Trans

    Tha an carthannas Scottish Trans a’ ruith suirbhidh gu 7mh den Iuchar ’s iad airson gnàth-eòlasan luchd tar-ghnèitheach is neo-bhìnearaidh a tha a’ fuireach ann an Alba a chluinntinn.

    Faodar a lorg aig: http://surveymonkey.co.uk/r/scotexptransnonb23.

    Leabhair Pháistí Éireann

    Tha an carthannas Leabhair Pháistí Éireann air liosta de còrr ’s 200 leabhar LGDTC+ do chloinne is dhaoine òga a cruinneachadh gus Mìos na Pròise a chomharrachadh.

    Nam measg tha ann leabhar Croí an Teaghlaigh an Grá le Sophie Beer a chaidh eadar-theangachadh chun a’ Ghaeilge le Shanna Ní Rabhartaigh agus Gillian Nic Iomhain.

    Faodar an liosta iomlan a lorg aig: https://childrensbooksireland.ie/our-recommendations/pride-reading-guide.

    Ceinia

    Thathar ag aithris gu bheil dreachd lagh aig Riaghaltas Cheinia a chuireadh binn phrìosain co-dhiù 5 bliadhna air neach sam bith a bhrosnaicheas co-sheòrsachd, binn phrìosain 10 bliadhna airson a bhith ri feise co-sheòrsach agus binn bhàis airson “aggravated homosexuality”.

    Chaidh lagh coltach ri seo a chur an gnìomh ann an Uganda sa Chèitean agus thathar ag aithris gu bheil Sudàn a Deas agus An Tansan ag ullachadh laghan coltach ri seo cuideachd.

    Camarun

    Tha Riaghaltas Chamarun a’ feuchainn ri bacadh a chur air an Tosgaire Fraingeach airson Còraichean LGDTC+ bho bhith a’ siubhal dhan dhùthaich gus bruidhinn aig co-labhairt air gnè agus taobhadh feise.

    Tha dùil gun tadhal an Tosgaire Jean-Marc Berthon air an dùthaich bho 27 Ògmhios gu 1 Iuchar airson an tachartais ach tha Riaghaltas Chamarun air ràdh gu bheil cuspairean a’ cho-labhairt laghan na dùthaich an-aghaidh co-sheòrsachd.

    NHL

    Tha an Lìog Hocaidh Nàiseanta (NHL) air casg a chuir air cluicheadairean bho bhith a’ cur air geansaidhean pròise rè blàthachaidhean

    Thuirt Coimiseanair an NHL, Gary Bettman, gun robh na geansaidhean a’ toirt aire air falbh bhon a’ gheama ach gum bi geansaidhean pròise fhathast ceadaichte aig geamaichean sònraichte air oidhchean pròise.