An Gèidheal Ùr

A' tort thugaibh na naidheachdan LGDTC+ as ùire

  • Cuairt-litir #40

    Geàrr-chunntas sgrìobhte de naidheachdan LGDTC+ ionadail, nàiseanta ‘s bho air feadh an t-saoghail.

    Baile Àtha Cliath

    Chruinnich na ceudan ann am Baile Àtha Cliath Disathairne gus fianais a thogail an-aghaidh tachartas an neach-iomairt an-aghaidh còraichean tar-ghnèitheach, Posie Parker.

    Thuirt a’ bhuidheann Trans and Intersex Dublin, a chur an togail fianais air chois, gun robh iad airson seasamh an-aghaidh ideòlas TERF Pharker.

    A’ Chuimrigh

    Dh’ainmich Riaghaltas na Cuimrigh Diluain gun tog iad bacaidhean a chur casg air fireannaich a bhios ri feise le fireannaich bho bhith a’ toirt seachad maothran, cnàimh leigheis agus bun-cheallan.

    Bristol

    Tha na Poilis a’ rannsachadh ionnsaigh homafòbach ann am Bristol.

    Thathar ag aithris gun do thachair an ionnsaigh mu 3:30f air Disathairne, 29mh den Iuchar aig Turtle Bay, ann an sgìre Montpelier.

    Dh’fhulaing fireannach cainnt a bha ri oillt cho-sheòrsachd agus oillt thar-ghnèitheach mus deach a dhòrn mun aodann.

    Tha na Poilis air dealbh CCTV a cho-roinneadh a’ sealltainn fireannaich a tha iad a’ sireadh ann an co-cheangal ris an ionnsaigh.

    Thuirt iad gum bu chòir do neach sam bith aig a bheil fiosrachadh mun thachartas fios a chur gu 101 is an àireamh 5223182231 a thoirt seachad.

    Na Stàitean Aonaichte

    Tha còrr ’s 150 neach-iomraiteach air litir fosgailte a shoidhnigeadh gus cur an aghaidh casgan air leabhraichean LGDTC+ sna Stàitean Aonaichte.

    Chaidh an iomairt a chur air dòigh le preasantair Reading Rainbows is rionnag Star Trek: TNG, LeVar Burton.

    A-measg na rionnagan eile a shoidhnig an litir, tha Ariana Grande, Billy Porter, Emma Roberts, Mark Ruffalo, Ava Max, Guillermo del Toro agus Sarah Paulson.

    California

    Tha sgìre sgoile eile ann an California air poileasaidh a chur an gnìomh a dh’iarras air sgoiltean innse do phàrantan mu oileanaich a bhios airson eadar-ghluasad sòisealta a dhèanamh aig an sgoil

    ’S e Dry Creek a-nis an còigeamh sgìre-sgoile Chalifornia gus am poileasaidh a chur an gnìomh.

    Nigeria

    Tha 69 neach a chaidh a chur fo chasaid banais aon-sheòrsach a chur air dòigh ’s a fhrithealadh ann a Nigeria air a bhith gan leigeil mu sgaoil air urras.

    Tha co-sheòrsachd is pòsadh aon-sheòrsach mì-laghail san dùthaich agus chaidh còrr ’s 200 neach a chur an grèim o thùs airson a’ bhanais a fhrithealadh san Lùnastal.

    Riaghail àrd-chùirt ann an Warri, Dimàirt, gum faodadh iad a bhith air an leigeil mu sgaoil às dèidh dhaibh urras 500,000 naira (£520) a phàigheadh agus gum bi aca ri clàr a shoidhnigeadh gach mìos gus an nochd iad sa chùirt a-rithist.

  • Cuairt-litir #33

    Geàrr-chunntas sgrìobhte de naidheachdan LGDTC+ ionadail, nàiseanta ‘s bho air feadh an t-saoghail.

    California

    Chaidh neach-bùtha fhaighinn marbh aig a’ bhùth aice, Mag Pi, ann an Cedar Glen, California Dihaoine.

    Thathar ag aithris gun deach Laura Ann Carleton, 66, a losgadh an dèidh argamaid mu bhratach pròise taobh a-muigh a’ bhùth aice.

    Theich an neach-amharais, ach chaidh a mharbhadh leis a’ Phoileas as dèidh dhaibh a lorg le gunna faisg air an làrach.

    Lurgan

    Tha na Poilis ann an Èirinn a Tuath air ràdh gu bheil iad a’ rannsachadh graffiti a tha air nochdadh ann an Lurgan mar eucoir-gràin.

    Thathar ag aithris gu bheil an graffiti, a leughas “No Irish, No Gay”, air a bhith a’ nochdadh ann an diofar àiteachan sa bhaile bho chionn 2021, agus gun deach bratach leis an aon shluagh-ghairm a chrocadh bho dhrochaid faisg air a’ bhaile air am M1 ann an 2018.

    Chaidh an graffiti a dhìteadh leis a’ Chomhairliche ionadail Peter Lavery, a sgrìobh air X (Twitter) gur e baile fàilteach in-ghabhalach a th’ ann an Lurgan agus gu bheil e air iarraidh gun tèid an graffiti a ghlanadh cho luath ’s a ghabhas.

    Dèarsaidh

    Chaidh binn phrìosain còrr ’s aon bhliadhna a chur air fireannach as dèidh dha fireannach eile a bhualadh agus a bhagairt le isneach AK-47 agus bèigneid.

    Thug Marcin Skalimowski, 41, ionnsaigh air an fhireannach neo-ainmichte 20mh den Mhàrt aig Bàr-fiona Naomh Sheumais ann an St. Helier o chionn ’s gun robh e dhen bheachd gun robh am fireannach gèidh.

    Chaidh Skalimowski a thilgeil a-mach às a’ bhar as dèidh dha am fireannach a bhualadh, ach thill e an dèidh 10 mionaid leis an airm.

    Chur am Bàillidh Sir Timothy Le Cocq binn phrìosain bliadhna air o chionn ’s gun robh arm aige agus binn cho-ruitheach trì mìos airson an ionnsaigh fhèin. Cuideachd fhuair e binn phrìosain trì mìos a bharrachd airson binn roimhe a bhriseadh.

    Tàileasg

    Tha Caidreachas Tàileasg Shasainn, Caidreachas Tàileasg na Fionnlainn Caidreachas Tàileasg na Gearmailte agus Caidreachas Tàileasg nan Stàitean Aonaichte uile air ràdh nach cuir iad casg air tar-bhoireannaich bho fharpaisean nam ban a dh’aindeoin poileasaidh ùr Caidreachas Eadar-nàiseanta na Tàileisg a tha ag iarraidh air tar-bhoireannaich farpais ann an roinn fhosgailte còmhla ris na fireannaich.

  • Cuairt-litir #32

    Geàrr-chunntas sgrìobhte de naidheachdan LGDTC+ ionadail, nàiseanta ‘s bho air feadh an t-saoghail.

    Cùis-lagha aithneachadh gnè

    Tha na carthannasan LGDTC+ Stonewall agus Scottish Trans agus an Institiud airson Rannsachadh Bun-reachdail agus Deamocratach air cead fhaighinn fianais sgrìobhte a chur a-steach dhan chùirt a bhios ag èisteachd ris a’ chùis-lagha an-aghaidh Riaghaltas na Rìoghachd Aonaichte airson Bile Ath-leasachadh Aithneachadh Gnè (Alba) a bhacadh.

    Dùn nan Gall

    Tha Tionscadal Oidhreachta LGBTQ+ Dhùn nan nGall air làrach-lìn ùr a chur air bhog gus eachdraidh LGDTC+ na sgìre a shoillseachadh mar phàirt de Seachtain Náisiúnta na Oidhreachta.

    Thuirt stiùirichean a’ phròiseact gum bu chòir do neach sam bith aig a bheil sgeulachd no rudeigin eile a dh’fhaodadh a bhith freagarrach airson a chur ris an cruinneachadh aca fios a chur thuca aig donegalllgbtqheritage@gmail.com no air an làrach-lìn aca.

    Na Stàitean Aonaichte

    Tha suirbhidh ùr a rinn am buidheann-rannsachaidh Community Marketing & Insights an com-pàirteachas leis an Human Rights Campaign air lorg gu bheil faisg air 80 sa cheud de luchd LGDTC+ sna Stàitean Aonaichte a’ faireachdainn neo-shàbhailte an-dràsta.

    Thuirt 94 sa cheud de luchd tar-ghnèitheach ’s neo-bhìnearaidh gu bheil iadsan a’ faireachdainn neo-shàbhailte mar thoradh air sreath de chasgan air cùram-slàinte daingneachadh gnè bho chionn ghoirid.

    Thuirt 43% den fheadhainn a ghabh pàirt san suirbhidh gu bheil na casgan seo air droch-bhuaidh a thoirt air an slàinte-inntinn aca

    Thuirt 53% gum biodh iad deònach gluasad gu stàit eile airson cùram-slàinte daingneachadh gnè fhaighinn agus thuirt 45% gum biodh iad fiù ’s deònach gluasad gu dùthaich eile.

    Atlanta

    Bhòt bòrd-sgoile ann an an Atlanta, Georgia 4-3 Diardaoin gus neach-teagaisg a chur às a dreuchd as dèidh dhi an leabhar My Shadow is Purple a leughadh ris an oileanaich ìre 5 aice.

    Thathar ag aithris gun deach Katie Rinderle a thoirt às an seòmar-teagaisg aice anns a’ Mhàrt as dèidh dhan sgoil gearan fhaighinn bho phàrant oileanaich gun do leugh Rinderle leabhar mu charactar neo-bhìnearaidh.

  • Cuairt-litir #28

    Geàrr-chunntas sgrìobhte de naidheachdan LGDTC+ ionadail, nàiseanta ‘s bho air feadh an t-saoghail.

    Dublin Lesbian Line

    Tha Dublin Lesbian Line (DLL) air ainmeachadh gum bi iad ag ath-fhosgladh an loidhne-chuideachaidh aca.

    Chaidh DLL a stèidheachadh bho thùs ann an 1979, ach bha aca ri dùnadh sìos ri linn COVID-19.

    Dh’ainmich iad Dimàirt ge-tà gum bi iad a’ ruith loidhne-chuideachaidh ùr ann an com-pàirteachas leis The Switchboard gus seirbheis shònraichte a thoirt do leasbaich, luchd neo-bhìnearaidh agus tar-bhoireannaich.

    Bidh an loidhne-chuideachaidh ùr fosgailte gach oidhche Mhàirt eadar 6:30f agus 9f.

    Dòmhnall Trump

    Tha Dòmhnall Trump air ràdh gun cuireadh e casg air luchd tar-ghnèitheach san airm a-rithist nan tilleadh e dhan White House ann an 2024.

    Florida

    Tha an t-ùghdarras foghlaim ann an Siorrachd Orange, Florida, air stiùireadh ùr fhoillseachadh Diluain a dh’iarras air luchd-teagaisg riochdairean agus tiotalan a chleachdadh a co-fhreagaireas ris an gnè bith-eòlasach a chaidh a bhuileachadh orra nuair a rugadh iad.

    Tha an stiùireadh cuideachd ag ràdh nach fhaod luchd-teagaisg iomradh a thoirt air oileanach ach leis an ainm laghail aca agus gum bi feum aca air cead sgrìobhte fhaighinn bho phàrantan an oileanaich ma bhios iad airson ainm eile, fiù ’s far-ainm, a chleachdadh.

    A bharrachd air sin, tha an stiùireadh ag ràdh gum feum oileanaich tar-ghnèitheach taighean-beaga agus seòmraichean-locair aon-neach a chleachdadh agus gum tèid am peanasachadh ma chleachdas iad taigh-beag no seòmar-locair eile.

    Ohio

    Tha britheamh feadarail air riaghladh nach eil còir aig pàrantan ann an Ohio dùbhlan a dhèanamh an-aghaidh poileasaidh sgoile a cheadaicheas oileanaich tar-ghnèitheach taigh-beag a co-fhreagaireas ris an dearbh-aithne gnè aca a chleachdadh.

    Rinn phàrantan argamaid leis nach deach coinneamh phoblach a chumail air a’ chùis mus deach am poileasaidh a chur an gnìomh gun deach na còraichean aca mar phàrantan a briseadh.

    Riaghal am Britheamh Michael Newman ge-tà nach robh cùis dhligheach aca agus thuirt e nach eil a h-uile cuspair connspaideach feumach air cùis-lagha feadarail.

    Uganda

    Tha Banca an t-Saoghail air ainmeachadh gun sguir iad maoineachadh a thoirt gu Uganda mar thoradh air laghan a tha an dùthaich air a chur an-gnìomh an-aghaidh na coimhearsnachd LGDTC+ bho chionn ghoirid.

    Ioràc

    Tha riaghladair meadhanan Ioràic air am facal “co-sheòrsachd” a thoirmeasg ’s iad air na meadhanan òrdachadh “claonadh feiseil” no sexual deviance a chleachdadh na àite.

    Tha am facal “gnè” cuideachd toirmisgte fon stiùireadh ùr aca.

  • Cuairt-litir #22

    Geàrr-chunntas sgrìobhte de naidheachdan LGDTC+ ionadail, nàiseanta ‘s bho air feadh an t-saoghail.

    Poileasaidh Aithneachadh Gnè nan Làbarach

    Tha Rùnaire Dùbhlanach airson Boireannaich agus Co-ionnannachd air planaichean a’ Phàrtaidh Làbarach airson Achd Aithneachadh Gnè ath-leasachadh a cho-roinneadh.

    Sgrìobh Annelises Dodds sa phàipear-naidheachd The Guardian gu bheil a’ pròiseas a dh’fheumas luchd tar-ghnèitheach leantainn gus an gnè aca atharrachadh “sàithteach, seann-fhasanta agus tàmailteach” agus gu bheil iad airson a chur às dhan bhiurocrasaidh agus a dhèanamh nas sìmplidhe.

    Dhearbh i ge-tà nach ceadaich iad fèin-aithneachadh agus gum biodh riatanas ann fhathast airson fianais-leigheis, ach an àite Pannal Aithneachadh Gnè, biodh breithneachadh-leigheis bho aon dhoctair “gu leòr”.

    Tha seo a’ dol an-aghaidh poileasaidh Pàrtaidh Làbarach na h-Alba a tha airson cur às dhan fheum airson fianais-leigheis agus fèin-aithneachadh a cheadachadh.

    Binn phrìosain ’son ionnsaigh air fireannaich gèidh

    Chaidh binn phrìosain a chur air reiceadair thaighinn as dèidh dha ionnsaigh a thoirt air dithis fhireannach gèidh ann am Birmingham.

    Thug Usman Murtza ionnsaigh air John-Paul Kesseler agus Anthony Smith sa Dhàmhair 2021 nuair a chunnaic e gun robh iad a’ cumail grèim air làmhan a chèile.

    Bhuail e Kessler le botal – ga fhàgail le gearradh os cionn a shùil – agus bhuail e an dithis fhireannach mun gàirdeanan le pìob mheatailteach.

    Theich e sa chàr aige nuair a rach buill den phoball an-sàs.

    Chuala a’ chùirt gun d’fhàg an ionnsaigh Smith mì-chomhfhurtail a’ cumail grèim air làmh a chèile gu poblach tuilleadh agus gun do thòisich Kessler a’ gabhail barrachd alcol.

    Thuirt Murtza gu bheil e air a thàmailteachadh leis na rinn e agus gu bheil e air leth duilich.

    Chaidh binn phrìosain 16 mìos a chur air leis gun robh an ionnsaigh air adhbharachadh le gràin co-sheòrsachd.

    Èirinn

    Chaidh fireannach, 24, a chur an grèim ann an Dùn Dealgan Dihaoine fo chasaid gun robh e a’ cleachdadh an aplacaid Grindr gus fireannaich gèidh a thargaid agus robaigeadh.

    Nochd Michael Quinn ann an Cùirt-sgìre Bhaile Àtha Cliath Disathairne fo dà chasaid robaireachd agus aon chasaid gun d’rinn e oidhirp air robaireachd.

    Chaidh a chumail an grèim gus an nochd e aig Cùirt-sgìre Dhùn Dealgan Diciadain.

    An Ruis

    Tha Ceann-suidhe na Ruise, Vladimir Putin, air bile a shoidhnigeadh ’na lagh a chuireas às dhan chòir a bh’ aig luchd tar-ghnèitheach air cùram-slàinte gnè, pòsadh agus uchd-mhacachadh.

    Fon lagh ùr tha obair-lannsa daingneachadh gnè agus cùram-slàinte gnè eile a-leithid teiripe ionadachadh bhrodagan toirmeasgte.

    Tha an lagh cuideachd a’ cur casg air luchd tar-ghnèitheach bho bhith ag uchd-mhacachadh cloinne agus a’ cur às do phòsaidhean ma tha gin de na cèilean tar-ghnèitheach.

    Tha e cuideachd mì-laghail a-nis gnè neach atharrachadh air sgrìobhainnean oifigeil a-leithid ceadan-siubhail – bha seo air a bhith laghail san Ruis o chionn 1998.

  • Cuairt-litir #18

    Geàrr-chunntas sgrìobhte de naidheachdan LGDTC+ ionadail, nàiseanta ‘s bho air feadh an t-saoghail.

    Stonewall

    Leigidh Àrd-oifigear Stonewall, Nancy Kelley, a dhith a dreuchd aig deireadh na mìos.

    Tha Kelley air a bhith an ceann na buidhne airson trì bliadhna ’s rè na h-ùine sin i air còireachan tar-ghnèitheach a bhrosnachadh, iomairt airson ath-leasachaidhean aithneachadh gnè ann an Alba, caismeachd aig Trans Pride ann an Lunnainn agus iomairt airson crìoch a chur air cleachdaidhean iompachaidh.

    Thuirt Kelley gur e “pribhleid” a th’ air a bhith ann a bhith an ceann na buidhne agus gun lean i oirre “a’ seasamh leis a’ choimhearsnachd againn”.

    Rugbaidh Uladh

    Tha Pròis Bheul Feirste air ràdh nach fhaod sgioba rugbaidh Uladh caismeachd na bliadhna seo fhrithealadh.

    ’S e “Stand by your trans” sluagh-ghairm tachartas na bliadhna seo a thèid a chumail Disathairne 29mh den Iuchar.

    Bha Rugbaidh Uladh air tagradh a chur a-steach airson a bhith na phàirt den chaismeachd 2023, ach chaidh a dhiùltadh leis na h-eagraichean mar thoradh air a’ phoileasadh a chur Aonadh Rugbaidh na h-Èireann (IRFU) an gnìomh an-uiridh a chuireas casg air tar-bhoireannaich bho rugbaidh nam ban.

    A’ Ghreig

    Tha rannsachadh poilis a’ leantainn as dèidh mar a chaidh tar-bhoireannach fhaighinn marbh san Àithne Diluain.

    Thathar ag aithris gun deach Anna Ivankova, 31, a sàthadh iomadh turas agus gun deach fios a chur dhan Phoilis nuair a dh’fheuch an uachdaran ris a’ mhàl a thogail.

    Cha deach neach-amharais sam bith lorg fhathast.

    An Laitbhe

    Chaidh Edgars Rinkēvičs air mhionnan Oifis Ceann-suidhe na Laitbhe Disathairne, ga dhèanamh a’ chiad Cheann-suidhe Eòrpach a-riamh a tha gu fosgailte gèidh.